Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), kasımda bir önceki aya göre %1,4 oranında düşüş gösterdi. Piyasadaki beklentiler aylık bazda %0,7 düşüş kaydetmesi yönündeydi. Böylece TÜFE yıllık bazda %25,2’den %21,6’ya geriledi. Çekirdek enflasyon göstergeleri olan B endeksi ve C endeksi sırasıyla aylık bazda %1,5 ve %1,9 (Ekim 2018: %2,8 ve %2,6) düşüşle yıllık bazda %21,2 ve %20,7 (Ekim 2018: %24,4 ve %24,3) oldu. Böylelikle, çekirdek göstergelerdeki bozulma eğilimi yerini düşüş trendine bırakmış oldu. Ana harcama grupları itibarıyla kasımda, aylık bazda en yüksek artış yüzde 2,37 ile giyim ve ayakkabı grubunda görülürken, sağlıkta yüzde 0,57, konutta yüzde 0,47, lokanta ve otellerde yüzde 0,41, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0,17 artış kaydedildi. Kasımda ana harcama grupları itibarıyla endekste en fazla düşüş gösteren grup yüzde 6,46 ile ulaştırma oldu. Ana harcama gruplarından ev eşyasında yüzde 2,85, eğlence ve kültürde yüzde 2,08, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0,96, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,74 düşüş gerçekleşti. Mal enflasyonu aylık %2 daralışla (Önceki:+%3,3) yıllık %24,5 (Önceki: %29,7) olurken, hizmet enflasyonu aylık 3bp’lik sınırlı artışla yıllık % 14,7 oldu (Önceki:%14,8). Manşet TÜFE’de gözlenen olumlu sürprizde ulaştırma (katkı: -113bp, aylık -%6,5), ev eşyası (-22bp, -%2,9) ve gıda (-17bp, -%0,7) grupları belirleyici oldu. Yakın dönemde belirli sektörlere yönelik (otomotiv ve mobilya sektörlerini kapsamakta) vergi indirimleri ile akaryakıt fiyatlarındaki düşüş ve TL’deki toparlanma ulaştırma ve ev eşyasındaki düşüşün temel gerekçeleri olarak değerlendirilebilir. Üretici fiyat endeksi aylık %2,53 düşerken yıllık bazda artış %45,01'den %38,54'e geriledi.

 Enflasyon yüksek seviyelerde kalmaya devam etse de, dengelenmenin kasım ayı itibariyle başladığı söylenebilir. Özellikle, çekirdek enflasyon göstergelerinde gözlenen aşağı yönlü eğilimin orta vadeli enflasyon görünümü açısından olumlu. Aralık ayında %0’ın altında gelecek her aylık TÜFE rakamının, 2018 yılsonu enflasyonunu, 2019-2021 ekonomi programında yer alan %20,8 tahmininin altında gerçekleşmesini sağlayacağı söylenebilir. Yurt içi talepteki yavaşlama, yakın dönemde yapılan vergi indirimleri, gecikmeli kur etkileri ve mevcut eğilimler bu olasılığı desteklemekte. Diğer taraftan, yüksek seviyelerdeki ÜFE’nin (potansiyel geçişkenlik etkisi) ve 2019 yılının ikinci yarısına kadar önemli bir baz etkisi bulunmaması yıllık enflasyon rakamlarında hızlı düşüş görülmesini engelleme potansiyeli taşıyan önemli riskler olarak sıralanabilir.

Ticaret savaşlarında ateşkes

Geçen hafta sonu Arjantin’de gerçekleşen G-20 Zirvesi kapsamında ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Xi Cinping'in görüşmesi piyasaların ana gündem konusunu oluşturuyordu. Ticaret savaşlarının ele alınacağı görüşmenin ardından verilecek mesajlar piyasaların merak konusuydu. Arjantin'deki görüşmeden "iki ülke arasında 90 gün boyunca yeni gümrük vergisi getirilmemesi" konusunda uzlaşma çıktı. Trump ile Xi Cinping arasındaki görüşmeye ilişkin Beyaz Saray'dan yazılı açıklama yapıldı. Açıklamada, iki lider arasındaki görüşmenin başarılı geçtiği ve birçok konuda mutabık kalındığı kaydedildi. Buna göre ABD ile Çin, 90 gün boyunca bir anlaşmaya varabilmek amacıyla yeni ticaret müzakerelerinde bulunacak ve bu süre içinde iki ülke de karşılıklı olarak herhangi bir yeni gümrük vergisi getirmeyecek. Açıklamada ayrıca Trump'ın, 1 Ocak 2019'da 200 milyar dolar değerindeki ürün için yüzde 25'e artırılacağı daha önce açıklanan gümrük vergisi oranının yüzde 10'da kalmasına onay verdiği belirtildi. Eğer 3 aylık müzakere sürecinin sonunda bir anlaşmaya varılamazsa yüzde 10'luk tarifenin yüzde 25'e yükseltileceğine vurgu yapıldı. Çin'in ABD'den hemen tarım ürünleri ithal etmeye başlayacağına işaret edilen açıklamada, Çin'in ayrıca kayda değer bir miktarda enerji, endüstri ve diğer alanlarda üretilen ürünlerden alarak iki ülke arasındaki "ticaret dengesizliğinin" azaltılmasına katkı yapacağı belirtildi. Ticaret savaşlarında 90 günlüğüne bir ateşkese varılması yeni haftada risk iştahını desteklerken hisse piyasalarında güçlü yükselişler izlendi.

Avrupa’da gündem yoğun

Avrupa’da takip edilen en önemli iki konu başlığı Brexit sürecine yönelik gelişmeler ve İtalya kaynaklı gündemdeki riskler olarak karşımıza çıkıyor. İtalya’nın bütçe planında 2019 yılında GSYH'ye oranla bütçe açığı hedefinin %2,4 olarak belirlenmesi tartışmaları gündeme getirmişti. İtalya kaynaklı riskler Avrupa varlıkları üzerinde satış baskısının artırmıştı. AB Komisyonu, İtalya'nın 2019 taslak bütçe planını Birliğin mali kurallarına ciddi uyumsuzluk içerdiği gerekçesiyle reddetti. İtalya’ya AB Komisyonu tarafından gönderilen ikinci bütçe mektubunda yeni bütçe planının 13 Kasım’a kadar sunması istenmişti. İtalya bu kapsamda Avrupa Birliği (AB) Komisyonu'na yeniden düzenlenmiş 2019 taslak bütçe planını sundu. İtalya, sunduğu yeni taslak bütçede, büyüme ve bütçe açığı oranlarında değişiklik yapmadı. Mali kurallarına ciddi uyumsuzluk içerdiği gerekçesiyle reddedilen İtalya bütçesinin herhangi bir değişiklik yapılmadan tekrar sunulması sonrasında AB Komisyonu’nun İtalya'ya disiplin yaptırımı uygulamaya hazırlandığına ilişkin haber akışları ön plana çıktı. Son günlerde Bütçe konusunda uzlaşı yönünde bazı çabalar olsa da henüz bir uzlaşıya varılabilmiş değil. İlerleyen süreçte konu ile ilgili haber akışları ve gelişmeler yakından izlenecek. AB ve İngiltere Brexit'te gelecekteki ilişkileri belirleyecek taslak belge üzerinde 22 Kasım perşembe günü anlaşmış ve Avrupa Birliği (AB) üyesi ülke liderleri ile İngiltere birlikten ayrılık (Brexit) anlaşmasını ve gelecekteki ilişkileri belirleyecek siyasi deklarasyonu 25 Kasım Pazar günü imzalamıştı. İlerleyen süreçte anlaşmanın İngiliz parlamentosundan ve Avrupa Parlamentosundan (AP) onay alması gerekiyor. 11 Aralık Salı günü Brexit anlaşması İngiltere Parlamentosu’na gelecek. Parlamentodaki oylama İngiltere ve Avrupa varlıkları ile küresel risk iştahı üzerinde etkili olacaktır.