Son dönemde gerilen ABD – Türkiye ilişkileri ve ABD’nin almış olduğu yaptırım kararı, TL varlıklar üzerinde satış baskısını artıran gelişmeler olarak ön plana çıkıyor. Geçen hafta salı günü ise ABD ve Türkiye arasında ön mutabakat sağlandığı ve ABD'ye bir heyet gideceğine yönelik haber akışları TL varlıklar üzerindeki satış baskısının bir miktar hafiflemesine katkı sağladı. Yine salı günü Amerika'nın Ankara Büyükelçiliği'nden yapılan açıklamada, "Mevcut gerginliklere rağmen ABD, Türkiye’nin sağlam bir dostu ve müttefiki olmayı sürdürmektedir" ifadesinin kullanılması piyasalarda oluşan olumlu havayı bir miktar destekledi. Türkiye ile ABD arasında yaşanan sorunların aşılması için yola çıkan heyet çarşamba günü ilk görüşmesini ABD Dışişleri Bakanlığı'nda gerçekleştirdi. Görüşmede Rahip Brunson'un tutukluluğu ve ABD'nin yaptırım kararları konuşuldu. Heyetin ikinci durağı ise ABD Hazine Bakanlığı oldu. Görüşmelerini tamamlayan Türk heyeti perşembe günü Türkiye’ye döndü. Heyetin Türkiye’ye dönmesine rağmen bir açıklama yapılmaması TL varlıklar üzerindeki satış baskısını artırdı. Cuma günü de ABD Başkanı Donald Trump’ın, “Türk Lirası bizim güçlü dolarımız karşısında hızla geri çekildiği için alüminyum ve çelik üzerindeki tarifelerin katlanmasına onay verdim. Alüminyum yüzde 20, çelik yüzde 50 olacak. Türkiye ile ilişkilerimiz şu an iyi değil” açıklaması TL varlıklardaki satış baskısını artış kaydetmesine ve değer kayıplarının hız kazanmasına neden oldu.

TL varlıklarda satış baskısı ve volatilite yüksek seyrediyor

 ABD ile yaşanan sorunun çözümü için ABD’ye heyet gönderilse de piyasaların somut bir adım ya da açıklama görmemesine, bunun yanında ABD ile yaşanan gerilimin devam etmesine ve cuma günü Trump’ın yaptığı açıklamaya bağlı olarak TL varlıklar değer kayıplarını hızlandırdı. Buna bağlı olarak TL varlıklardaki fiyatlama davranışının önemli ölçüde bozulduğu görülüyor. TL varlıklardaki volatilite ciddi seviyelere ulaşırken, Türkiye’nin CDS primleri de hızlı bir yükseliş kaydetti. Yeni haftada da ABD – Türkiye ilişkilerinin seyri yakından takip edilmeye ve fiyatlamalar üzerinde belirleyici olmaya devam edecek. Yoğun haber akışı ve piyasaların henüz dengelenememiş olması nedeniyle TL varlıkların taraf olduğu işlemlerde her iki yöndeki hareketlerde temkinli olmak ve kaldıraç kullanımı sınırlı tutmak faydalı olacaktır.

TL’deki değer kayıpları tarihi seviyelere ulaştı

Yaşanan gelişmelerden kaynaklı olarak özellikle son günlerde Türk Lirası’ndaki değer kayıpları hız kazanırken, TL tarihi düşük seviyelerinden fiyatlanıyor. Fiyatlama davranışındaki bozulma ile birlikte oldukça yüksek seyreden volatiliteye bağlı olarak yurt içinde yapılan açıklama ve uygulamalar yakından takip edildi. Türk Lirası’nda artan değer kayıplarına bağlı olarak Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’tan yapılan açıklamada, kurlardaki dalgalanmaya karşı tüm önlem ve aksiyon planlarının hazır olduğu mesajı dikkat çekti. Bu tarafta yurt içinde alınan bir dizi önlem takip edildi. 13 Ağustos Pazartesi günü BDDK swap işlemlerine sınırlama getirdi. Yapılan düzenlemeye göre, swap işlemleri bankaların en son hesapladıkları yasal özkaynaklarının yüzde 50'sini geçemeyecek. BDDK’nın yanında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’ndan da adımların geldiği izlendi. TCMB likidite yönetimine ilişkin tedbirler açıkladı. Bankadan yapılan açıklamada bankalara ihtiyaç duydukları tüm likiditenin sağlanacağı belirtildi. Türk lirası işlemler karşılığında alınan teminatların iskonto oranlarının tür ve vadelerine göre güncellenerek bankalara teminat yönetiminde esneklik tanınacağını bildirdi. TCMB’nin döviz depo ihalelerine tekrar başlayacağı açıklandı. Bununla birlikte Finansal piyasaların etkin işleyişinin desteklenmesi ve bankalara likidite yönetiminde esneklik sağlanması amacıyla TCMB zorunlu karşılık oranlarında düzenlemeye gitti. Türk lirası zorunlu karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 250 baz puan indirildi. Yabancı para diğer yükümlülükler için aşağıdaki vadelerde zorunlu karşılık oranları 400 baz puan düşürüldü. Değişiklik ile finansal sisteme yaklaşık 10 milyar TL ve 6 milyar ABD doları ile 3 milyar ABD doları tutarında altın cinsinden likidite sağlanmış olması öngörüldü. TCMB’nin adımlarının kur üzerinde etkisi sınırlı kalsa da piyasadaki gelişmelerin izlendiği ve gerekli adımların atılacağı konusunda verilen mesaj önemliydi. Önümüzdeki süreçte atılabilecek olası adımlar yakından takip edilecek.

Ticaret savaşları küresel risk iştahını baskılamaya devam etti

Geçen hafta ticaret savaşlarına yönelik yeni adımlar geldi. Çarşamba günü ABD, 50 milyar dolarlık Çin menşeli ürüne yönelik gümrük vergisi uygulamasının 16 milyar dolarlık ikinci bölümünü 23 Ağustos'ta başlatacağını açıkladı. ABD Ticaret Temsilciliği (USTR), 23 Ağustos'tan itibaren yüzde 25 vergi uygulanacak 16 milyar dolarlık ikinci ürün listesini yayımladı. Çin ise ABD'nin getirdiği vergilere karşı misilleme olarak, 16 milyar dolar tutarındaki ABD menşeli ürünlere yüzde 25 ilave vergi getirildiğini açıkladı. Özellikle ticaret savaşlarına yönelik gelişmeler haziran ayından bu yana küresel piyasaların gündemini belirlerken, bu tarafta endişelerin artış kaydetmesi gelişen ülke para birimleri olmak üzere riskli varlıkları baskılamaktadır. Özellikle bir dizi önlemler alınsa da Çin Yuanı’ndaki sert değer kayıpları diğer gelişmekte olan ülke para birimleri üzerindeki satış baskısını artırmaktadır.