Konut kredi faizlerindeki düşüş, piyasayı canlandırmak için işe yarar mı?

Şişkin bir konut stoğu olduğu söyleniyor.Oysa  ki

Toplam konut stoğu bilinmiyor !

Neden mi?

TÜİK2013’ten önceki döneme ait ilk satış ve ikinci el satış verilerine sahip olmadığı için stokta toplam kaç konutun bulunduğu bilinmiyor.

2013 sonrası verilerine sahibiz .

 Verilen  inşaat ruhsatları ve satılan evlere bakıldığında 1.073.000 adet konut stoğu elimizdeki son dönemin verisini oluşturuyor.

Ocak 2013 - Aralık 2018 arası

Yapı kullanma izni verilen ev sayısı: 4.685.000

Satılan ev sayısı : 3.612.000

Konut stoğu: 1.073.000 adet

Konut faizlerinin düşmesi , önemli bir veri olmasına rağmen  piyasada yeterli ticaretin oluşması için diğer şartların da  olgunlaşmış olması beklenir.

Gelirler arttı mı?

Bireylerin Kredi Notu arttı mı?

Alınmak istenen Konutun ekspertiz değeri yeterli çıkıyor mu?

Bankalar başvuruları onaylar mı?

Kredi borçlusuna yapılan  sağlık sigorta primleri düştü mü?

Konut Sigortası primlerinde indirim oldu mu?

Tapu harçlarında durum nedir?

İnşaat tamamlanma oranlarına göre kredi seviyesi belirlendi mi?

Kentsel dönüşüm mağdurlarına faydası var mı?

Peki ya birkaç ay önce yüksek faizden kredi kullananların  yapılandırma hakları korunuyor mu?

Kamu bankaları zarar fiyatına konut kredisi vereceğini açıkladı. Vatandaş bankanın zarar edip etmemesiyle ilgilenmez. Faiz düştüyse bu fiyatı gerçek piyasa fiyatı kabul eder ve yapılandırma ister. En doğal hakkı!

Bugün bankalar müşterilerinden %18 ile para (mevduat) toplayıp, %11.8 ile kredi satarlarsa, aradaki fark kadar zarar ederler. Ama o zararı banka göze almıştır, banka satış fiyatını kendisi belirlemiştir. Vatandaş bunun sorumluluğunu üstlenmez.

Konut kredi faizleri enflasyon seviyesinin altına indi.

Konut kredisi faizi % 11,88 olarak açıklandı. (aylık 0,99)

Enflasyon oranı ise 16.65 % gerçekleşti.

Bu zararı vadeye yayarak telafi etmeyi düşünmüş olmalılar ki ,Ev almak isteyenler için  180 ay vade gündeme geldi.

Ancak görüyoruz ki ekspertiz raporları piyasa değerinin çok çok altında geliyor. Üstelik her banka kendince kıstas belirlemiş. Mesela, kimisi ekspertize diyor ki ,dubleks evin satışını finanse etmek istemiyorum ,dubleksleri düşük fiyatla ekspertiz raporuna ekle , çünkü satışı zor. Kimi banka müstakil evleri satışı zor diye ekspertize fiyatlandırıyor. Hal böyle olunca aynı yere giden farklı  eksperler aynı sonucu veren rapor vermiyorlar.

Maaşlı çalışanlar enflasyon fiyatının altında zam aldılar, firma sahipleri firmalarına kar yaratmakta zorlanıyor çünkü elektrik , Doğalgaz, işçilik hammadde maliyetlerindeki artışları ne yazık ki  satış fiyatına yansıtamadılar. Yani gelirleri artmadı düştü. Şimdi bu iki kitle de konut almak konusunda gerçekten çok iştahlı olur mu?

Ziraat Bankası, Halkbank ve Vakıfbank, konut kredisine ilk iki günde 13.000’den fazla müşteri, toplamda 2,1 milyar TL’nin üzerinde rekor kredi başvurusu yapıldığını açıkladı .

Piyasa için en azından hareketlenme olduğunu gösteren açıklamalar. Onayladıkları kredi miktarlarının açıklamalarını da takip edeceğiz.

Aslında son yıllardaki durumu incelediğimizde  TÜİK verilerine göre kiracı oranı artıyor , ev sahipliği artmıyor.

                           2002                2018

Hane Sayısı.    16.445.000.    23.039.000

Kendi evi.          %73                 %56,2

Hane sayısında   ciddi bir artış olmasına rağmen kendi evi olanların sayısı azalmış durumda.Bu durum bir çok soruyu içeriyor?

Çalışan kesimin  geliri ev taksidi ödemeye yeterli değil mi?

Ev fiyatları gerçek değerinin çok çok üzerinde mi?

Öncelikler değişti mi ev almak istemeyen kitle mi oluştu?

Faiz oranları düşünce konut talebi artacak olsaydı geçmişte konut sahipliği daha çok artmaz mıydı ? Çünkü konut faizlerinin 3 -4 yıl önce  aylık  0,66  seviyesine  bile düştüğü zamanlar oldu , bu fark neden kapanmadı ?

Türkiye’de konut ihtiyacı olan kesimin yüzde 85’inin gelir seviyesi orta ve ortanın altında. Bu durumda konut fiyatları çok önemli.

Gelir yetmedikten sonra faiz düşse neye yarar?