Amerikan yatırım bankası Merrill Lynch (Kısaca ML diyelim), 14 Mayıs seçimleri sonrası ile ilgili değişik bir soru ortaya attı. Diyor ki; iktidar değişirse yeni hükümet kuruluncaya kadar geçecek olan sürede TCMB nasıl hareket eder? Son derece yerinde ve kritik bir soru… Yatırım tavsiyesine girmeden, yönü de açık etmeden böyle bir senaryoyu mercek altına alalım.

15 Mayıs sabahı olmuş,  resmi sonuçlara göre iktidarın değişeceği belirmiş, bu tabloda o sabah TCMB ‘sıkmaya’ devam eder mi? TCMB’nin uzun süredir bağımsız hareket etmediğini hepimiz biliyoruz. TCMB içindeki uygulayıcılar, böyle bir anda kendilerinin bir ay sonra o koltukta olmayacağını bilerek, nasıl bir pozisyon alırlar?

İkinci senaryoda, seçimin ikinci tura kaldığını düşünürsek, 15 Mayıs sabahı TCMB uygulayıcıları çok da fazla panik yapmaz. Şu andaki ‘yumuşak iniş’ devam eder.

Üçüncü senaryoda, mevcut iktidarın devam edeceği gayri resmi olarak belirirse, 15 Mayıs sabahındaki pozisyon TCMB uygulayıcılarının değil, karar vericilerin tercihi ile olacaktır. Ulufe ile de karşılaşabiliriz, öşür ile de karşılaşabiliriz.

Dolayısıyla, aslında TCMB’nin belki de yıllardır karşılaştığı kritik dönemeçlerin en virajlısı 15-19 Mayıs haftası olacaktır. ML’in sorduğu kritik soru, aslında o dönemece gelmeden önce karşımıza çıkan ‘radar uyarısı’ gibi… Kırmızı üçgen bir levha, Radar-Hız Kontrolü ibareli, siyah ve kalın yazısı ile bir levha gibi…

Bir önceki yazımızda türettiğimiz bir ifade vardı. HHSD (Hemen Hemen Sabit Dolar) Rejimi… Son 1 ayda TCMB’nin bu stratejiden vazgeçtiğini, vazgeçmek zorunda kaldığını görüyoruz. Bu defaki daha ilginç bir rejim olarak karşımıza çıkıyor. HGBK (Her Güne Bir Kuruş) Rejimi olarak isimleştirebileceğimiz, USD’de her gün yaşanan bir kuruşluk çizgisel artış bizi karşıladı. USDTRY grafiğini Mart ayı başından itibaren çalıştırdığımda, cetvelle çizilmiş kadar muntazam bir çizgi ile karşılaşıyorum. Ekim 2022 ile Mart 2023 arasında da cetvel vardı, son bir ayda da var. Farkı şu; birinci dönemde cetvel paralel tutulup çizilmiş, şimdi ise 30 derece yukarı tutularak çiziliyor.

Bankacılık tarafına baktığımızda, sektör aktif dinlenme moduna geçmiş durumda… Düzenleme üzerine düzenleme geliyor. Yeni düzenleme bir öncekiyle çelişiyor. Sorular cevapsız kalıyor, ticaretin finansmanı zorlaşıyor. Öyle günlerden geçiyoruz ki, şu örnek bile karikatür gibi aklımda kalıyor. Bir şirket taşıt alacak, banka kredisine başvuruyor. Banka, düzenlemeler-karşılıklar-menkul kıymet tesisi vb. bir dünya değişkeni hesap edip, taşıt kredisi kullandıramam diyor. Ama mükemmel bir çözüm var. Firmadan, faaliyet konusuna taşıt alım-satım-kiralama maddesini ekleyip yeniden başvurmasını istiyor. Böylelikle kredi; işletme kredisine dönecek ve bir şekilde taşıt kredisine göre daha az hamaliye ile karşılaşacak…

Velhasıl, yolculuk etmek varılacak yerden bağımsız olarak başlı başına yorucudur. Bu seçim süreci de tıpkı bir yolculuk gibi zor geçiyor. Yakın bir zaman sonra varılacak yer belli olacak. Bizi orada ulufe mi bekler, öşür mü bekler bilinmez. Ama kesin olan bir şey var ki, cetvel kullanılmayacak.