Son altı aydır kendimi Moliere’in eserindeki Argan karakteri gibi hissediyordum. Ta ki bugün göründüğüm doktora kadar… Muayene sonrası ‘Hastalık hastası olmanıza gerek yok.’  dedi… Tebessümle ayrıldım.

‘Hastalık Hastası’, Moliere’in yaklaşık 350 sene önce yazdığı mükemmel bir tiyatro oyunudur.  Hatta bu sene, onun 400. doğum yıldönümü olduğu için Fransa’da Moliere yılı ilan edilmiştir. İlk başta bahsettiğim meşhur Argan karakteri, işte bu Hastalık Hastası oyununun başkahramanıdır. Kendini sürekli hasta olduğuna ikna eden, bu iknaya da ortak olacak bir doktor bulan Argan, artık işi iyice abartır. Kızını doktorunun yeğeni olan ve o da doktor olan damat adayıyla evlendirmeye kalkar. Doktoru zaten onun zenginliğine göz diktiği için sürekli hasta olduğunu dile getirip nemalanmaktadır. Bir de yeğenini damat olarak aileye sokma hevesindedir. Argan’ın amacı ise; doktorlardan oluşan bir aileye sahip olup, sürekli aynı evde yaşayacağı için kendini emniyette hissedecek, hem de her şey daha ekonomik olacaktır. Durumu kızı Anjelik’e anlatır. Kızı başka birini sevmektedir. Babası bu evliliği yapmazsa onu manastıra yollayacağını belirtir. Neyse ki evin hizmetçisi ve Argan’ın kızkardeşi  menfaatçi doktorun foyasını ortaya çıkarır, Argan’ın gerçekleri görmesini sağlar. Argan, kızı Anjelik’in istediği o damat adayıyla evlenmesine onay verir. Ama tek şartla… Kızımla evlenebilirsin, ama doktor olacaksın…

Gerçekten keyifli, düşündüren, tebessüm ettiren bir başyapıt… Devlet tiyatroları, şehir tiyatroları ya da özel tiyatrolarda sürekli rastlayabilirsiniz. Hatta bugünlerde bile sahneleniyor. İzlemenizi ya da kitabını okumanızı tavsiye ederim.

Bir ekonomi hayal edin. Hayali bir ekonomi… Moliere’in bu oyununun karakterlerini ekonomik parametrelerle eşleştirelim.  Faiz; bizim kız Anjelik’in sevdiği çocuk olsun… Sürekli faizden uzak durmaya çalışılıyor. İnadına uzak duruluyor. Enflasyon, doktorun yeğeni olan genç doktor olsun… Çepeçevre tüm yapıyı sarmış. Anjelik’in sevdiğinden uzak durdukça doktora yaklaşmak zorunda kalınıyor. Kısır döngü oluşmuş. Hayal ya işte… Sonunda da Argan’ın ikna olduğu gibi, tamam evlenebilirsin ama doktor olacaksın şartı karşımıza çıkıyor. Bu da ‘korumalı hesap’… Yani hem artmamış gibi görünse de faiz artıyor; hem de sistem,  enflasyondan kurtulamıyor.

Neyse ki, Argan’ın doktoruna benzemeyen bir doktorla karşılaştım. Böylelikle hem yıllar önce izlediğim bu oyunu hatırladım, hem de iyi hissettim.  Son bir dipnotla kapanış paragrafına girelim.

‘Hastalık Hastası’ Moliere’in son oyunudur. Sahnede kendisi oynar. Argan’ı canlandırır. Bir gün o kadar iyi oynar ki, seyirciler ayakta alkışlar. Öksürük nöbetleri ve yere yığılması gerçekçilikten öte gerçektir. Ama seyirci bunu  fark etmez, rol icabı sanırlar. Moliere veremdir. O yere yığıldığı günün akşamı evinde hayata gözlerini yumar. Sunay Akın tarzı bu finalle yazımıza son verelim. Unutmadan; hayali ekonomi parodisi gerçekten hayaliydi… Tebessümle kalın…