EKOMETRE, 22. Yılına girerken, ben de EKOMETRE’de 6. yılıma giriyorum. Her köşe yazımda ayrı bir heyecanla yer bulduğum bu ailenin üyesi olmaktan mutluluk duyuyorum. Daima günceli yakalayan, tarafsızlık ve toplam kaliteyi vizyon edinmiş gazetemiz; eminim ki her geçen sene yelpazesini genişletecek, ışığını parlatacaktır.

Haberiniz Olsun!

 

Dünya enflasyonla tanıştı, biz ise hatırladık. Ağustos 2022 itibariyle yıllık enflasyon ABD’de %8,50 , Avrupa Birliği’nde %9,10 , İngiltere’de %10,10 seviyesinde gerçekleşti. Tanıştılar diyorum çünkü son 25 yıla baktığımızda en fazla yıllık %3-%4 arasını görmüşler. Bizde malumunuz resmi enflasyon %80’i geçti.

 

Sonda söyleyeceğimizi başta söyleyelim. Dünya merkez bankaları faiz hamlesinde geç kaldılar.

 

 

BOE-Faiz

ECB-FAİZ

FED-FAİZ

Ağustos/2022

 

Politika faizleri

% 1,75

% 0,5

% 2,5

 

Ağustos/2022

İngiltere

Avrupa

ABD

Enflasyon

10,10%

9,10%

8,50%

 

Bu yazı yayınlandığında büyük bir ihtimalle her bir merkez bankası 0,50 ile 0,75 arası arttırım yapmış olacak. (TCMB hariç)  Yine son 25 yılla bugünü kıyasladığımızda Enflasyon %3’ün üzerini geçtiği her noktada politika faizlerinin en az %4 olduğu karşımıza çıkıyor. Bugün bu 3 dünya merkez bankasında enflasyon ortalama 9’ların üzerinde giderken, faizleri halen sembolik noktalarda kalmış görünüyor. Şimdi hızla aradaki makası kapatmaları gerekiyor. Tahminimce bundan yaklaşık bir yıl sonra ABD’de %6-%6 kavuşması yaşanabilir. Faiz ve enflasyon bu mertebede birleşmiş olur. Avrupa’nın durumu enerji krizi nedeniyle biraz daha sıkıntılı olacak gibi görünüyor. Tabloda da en düşük faiz onlarda… ECB için Jumbo boy faiz artışları gelecektir. TCMB’ye bu karşılaştırmada pek yer vermek istemiyorum. Çünkü çok daha farklı bir model deniyoruz. Enflasyon ateşine biz körükle gittik, onlar da ateşi seyrederek beklediler. Ortalık yangın yeri…

 

Bu durum gösteriyor ki, enflasyon yukarı doğru giderken, sıkılaştırmaya geçip faiz artışı zamanında planlanmalıdır. Japonya bile önümüzdeki günlerde faiz artışını değerlendirecektir. Enflasyonları yıllık %2,60’da yer alıyor. Onların makul seviyesi olan %2’yi geçtiği için  eksi 0,10 olan faizi arttırmayı deneyebilirler.

 

 

Şunu fark ettiniz mi siz de? Pandemiye giriş de çok hızlı oldu, çıkış da… Bir anda Rus işgali, enerji krizi, emtia fiyat artışları, enflasyon, gıda krizi ortaya çıktı. Çok renkli (!) bir Dünyamız var. Ülkemiz açısından 2023 çok daha renkli geçecek. Enflasyon düşecek, düşünce fiyatların da düştüğünü zannedeceğiz, Dünya %15 enflasyona kıyamet senaryosu ile bakarken biz %45’lere indiğimizde halaylar çekeceğiz, asgari ücrete  %35’lik bir zam daha yapacağız, paramızdan 1-2 sıfır atmanın zamanı geldiğini göreceğiz, inovasyonlar geliştirip ‘kur korumalı maaş’-‘kur korumalı asgari ücret’ bulacağız, yeni ekonomik paketler çıkaracağız ve her yeni paketin en iyisi olduğunu düşüneceğiz, doğalgaz ve elektrik faturalarını ödemek için bireysel kredi kampanyaları göreceğiz…

Enflasyon: Dünya tanıştı, biz hatırladık…

Havayı değiştirip hatırlamak demişken yazımıza Cahit Sıtkı Tarancı’nın ‘Hatıralar’ şiiri ile son verelim. Sıradaki şiirimiz yeniden hatırladığımız enflasyona gelsin. Hoş geldin sonbahar!

 

Hatıralar (Cahit Sıtkı Tarancı)

Bilmem ki hatıralar,

Ne istersiniz benden

Gelir gelmez sonbahar?

Bu kanat çırpış neden?

Cama vuracak ne var

Ey eski hatıralar…

 

Sanmayın güller açar,

Bülbül değildir öten;

Bu rüzgar başka rüzgar…

 

Ne istersiniz benden

Bilmem ki hatıralar?

Gelir gelmez sonbahar !