10 Şubat günü Güney Karolina’da gerçekleşen Başkanlık kampanyasında, eski ABD Başkanı Donald Trump, Kasım’da gerçekleşmesi beklenen seçimleri kazandığı taktirde Rusya’yı, NATO üyeliğinin faturasını ödemeyen ülkelere saldırmaya teşvik edeceğini söyledi. Trump’ın fatura ödemekten kastı ülkelerin gayrisafi yurt içi hasılasının %2’sini savunmaya ayırması şartı.

Soğuk Savaş döneminde Sovyetler Birliğine karşı bir güvenlik ittifakı olarak kurulan NATO, üye ülkelerden birinin saldırıya uğraması halinde tüm NATO üyelerinin saldırıya uğramış sayılması anlamına gelen kolektif savunma prensibi üzerine kuruldu.

Trump’ın yorumunun ardından Avrupa liderleri, Avrupa’da daha güçlü savunma bağları kurma çağrısında bulundu.

Avrupa Birliği’nin savunmada ABD’ye bağımlı olması, Avrupa’yı dünya siyasetinde zayıf bir aktör haline getirdiği uzun süredir birçok Avrupa ülkesinin yakındığı bir konu.

Avrupa Birliği’ndeki en temel tartışmalardan biri de Birliğin bir güvenlik ittifakı olmaya doğru daha sıkı bir entegrasyon sürecine girip girmemesiydi. Trump’ın yorumu, Fransa Başkanı Macron gibi güvenlik entegrasyonu fikrini savunan liderlerin alarma geçmesine yol açtı.

NATO’nun Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de Trump’ın yorumunun herkesin güvenliğini baltaladığını açıkladı.

BBC’nin Güvenlik Muhabiri Frank Gardner, Trump’ın yorumunun eski Başkanın provoke edici bir açıklamayla manşetlere çıkıp seçmenini memnun etmeye yönelik bir seçim stratejisi olduğunu söylüyor. Seçimleri kazanmak adına ortaya atılan bu tip çarpıcı ve gerçeklikten uzak beyanların ciddiye alınması durumunda, Rusya, ABD’nin desteğini kaybetmiş olduğunu düşündüğü bir Avrupa’ya karşı yanlış hesaplar yaparak daha da agresifleşebilir.

Gardner, Baltik ülkelerinin, Putin Ukrayna’da ki hedeflerine ulaştıktan sonra kendilerine dönmesinden çekindiklerinin altını çiziyor.

ABD’deki seçim anketleri, Kasım’da gerçekleşecek ABD Başkanlık seçimlerinde Joe Biden ve Trump’ın karşı karşıya gelmesi halinde, Trump’ın seçilme olasılığının yüksek olduğunu gösteriyor.

Uzmanlar, Trump’ın artan popülaritesini yükselen ev, yiyecek ve enerji fiyatları, seçmenin Biden’ın yaşına yönelik endişeleri ve Biden’ın Demokratik parti içindeki düşük onay oranıyla açıklıyor.

Trump’ın geleneksel seçmeni, devletin parasını ABD için yararlı olduğuna inanmadıkları NATO ve Birleşmiş Milletler gibi liberal projelere yatırmaktansa ülke ekonomisi ve sınır güvenliğine harcamasını istiyor.

Fakat, Amerikalı iktisatçı Robert Reich, seçimden 9 ay önceki anketlerin gerçek sonuçlarını yansıtması için erken olduğunun altını çiziyor.

Trumplı veya Trumpsız, Financial Times gazetesi editörü Alec Russell, köşesinde ABD dış politikası gözetmeksizin Avrupa’nın kendi güvenliğini sağlamak adına adım atmaya başlaması gerektiğini söylüyor.

Trump’ın NATO tutumunu partisi tarafından da destek görmedi. Partisi içinde Trump’a en yakın senatörlerden biri olan Lindsey Graham bile Trump’ın konuşma biçimiyle hemfikir olmadığını açıkladı.

Trump’ın NATO açıklaması her ne kadar gerçekçi olmasa da Dünya’da bu denli yankı uyandırması ABD desteksiz bir Avrupa’nın, Rusya’ya karşı ne kadar savunmasız olduğunu gözler önüne serdi. Brexit sonrası Birliğinin geleceği tartışılırken, Ukrayna Savaşı’yla Rusya’nın Avrupa kıtası için büyük bir tehdit olarak tekrar uluslararası siyasetin gündemine oturması Avrupa’yı alarma geçirdi.

Şimdi asıl soru, Birlik içindeki ve dışındaki Maceristan ve Birleşik Krallık gibi Euroskeptik ülkelerin daha entegre bir Avrupa fikrine nasıl dahil edileceği.