Wagner, 2014 Kırım ilhakının hemen öncesinde kurulmuş bir paralı asker grubudur. Lideri olan Prigojin Putin’e yakın bir oligarktır. Zamanla güçlenen Wagner Afrika’da 13 noktada, Libya ve Suriye’de varlık gösterdi. Sudan’da altın madenleri işletmektedir. Ukrayna’da özellikle 8 ay süren Bahmut cephesinde büyük başarılar kazandı. Ancak bu cephede savaşırken Wagner’in maaşları ödenmemeye ve kendilerine cephane verilmemeye başlandı ve bu durum binlerce Wagner mensubunun cephede ölmesine yol açtı.

Bu esnada mensuplarının büyük çoğunluğu mahkumlardan oluşan Wagner, Savunma Bakanı Sergei Şoygu ve Genelkurmay başkanı Gerosimov tarafından ortadan kaldırılacağını ve bu yapının lağvedileceğini öğrendi. Bu duruma karşı ön almaya çalışan Prigojin, Şoygu ve Gerosimov’un çıkmaması gereken bir savaşı yanlış istihbarat vererek ve Putin’i kandırarak kendi ikballeri için çıkartmakla suçladı. Nitekim bu yanlış istihbarat üzerinden Putin üç günde Kiev’i alacağını ve hızlı bir biçimde Zelenski’yi etkisiz hale getirerek Rus yanlısı bir lideri Ukrayna koltuğuna oturtabileceğini düşünüyordu. Savaşı yöneten bürokrasinin ciddi hataları olduğunu, çok ciddi kayıplar verildiğini ve bu nedenle Rusya’yı kaybetmemek için Şoygu ve Gerosimov’un görevden alınması gerektiğini iddia eden Prigojin, başkaldırmaya karar verdi. Bu bağlamda olaydan haberdar olan ABD, bu isyanı kolaylaştıracak biçimde Wagner’e maddi ve lojistik destek sağladı. Haddi zatında ekonomik anlamda ciddi bir yük oluşturduğu ve düzenli orduya karşı gelecekte ciddi bir tehdit oluşturacağı için Wagner dağıtılacak ve tasfiye edilecekti. Nitekim bundan bir ay önce Wagner mensuplarının düzenli orduya katılması istendi.

Bu dağıtılma gerçekleştirilmeden önce bu iki ismi karşısına alan Prigojin, 25 bin kişilik grubuyla harekete geçerek Rostov’u işgal etti. Bu esnada Putin, bu gurubu hain ilan ederek cezalandırılacaklarını bildirdi. Olayın ilginç boyutu, Moskova’ya doğru ilerleyen Wagner birliklerine Ulusal Muhafızların müdahale etmemesiydi. Putin FSB ve pek çok emekli Rus generalinin Wagner’le birlikte hareket ettiğinden şüphelenmeye başladı. Olaylar gelişirken Belarus devlet başkanı Lukaşenko bir aracı olarak devreye girdi. Tarafları görüştürerek bir uzlaşmaya varılmasını sağladı. Varılan anlaşmaya göre, Prigojin Belarus’ta yaşayacak, isyana katılan askerler affedilecek ve olay kansız bir biçimde nihayetlendirilecekti. burada Putin açısından üzücü olan, kendi içindeki bir isyanı bastırmak için başka bir devletin liderine muhtaç olmasıydı. Böylelikle Putin’in zırhı delinmiş oldu.

Bu olayın en büyük sonucu, Wagner’e karşı güvensizliğin oluşması oldu. Wagner tasfiye edilme kararı kesinlik kazandı. Putin önemli ölçüde prestij kaybetti. Ukrayna cephesinde ciddi bir boşluk oluştu. Tüm Avrupa Ukrayna’nın yanında yer aldı. Rusya sıkı bir ekonomik ambargoya maruz bırakıldı ve uluslararası sistemden dışlandı. ABD ve İngiltere’nin amacı, Rusya’yı zayıflatıp yanına çekmek ve nihayetinde Çin’le mücadele etmekti. Putin bundan sonra kendini daha çok tehdit altında hissedecekti. Pazarlık yaptı ve isyancıyı ve ihaneti cezalandırmadı. 22 Haziran’da CIA ayaklanmayı bilirken, Rus istihbarı FSB başarısız olduğunu gösterdi. Rus ordusu Wagner’i durduramadı. Çok yakında yeni bir hesaplaşma olacaktır. Şu an geçici bir ateşkes mevcuttur. Rusya’nın öngörülebilir olmaması Ukrayna’ya avantaj sağladı. Putin başlangıçta savaşı NATO’yu çatlatmak istedi ama kendi içinde çatlama yaşadı. Taraflar bundan sonra kendi güçlerini konsolide etmeye çalışacaklardır. Putin Moskova’yı korumaktan aciz bir lider konumuna düşmüştür.

Türkiye başından beri “etkin tarafsızlık” siyaseti takip etti. Her iki tarafla konuşabilen tek ülke olan Türkiye, bu sayede tahıl koridoru ve esir mübadelesi gibi insani hizmetler yerine getirdi. Türkiye açısından Rusya’nın çok zayıflaması iyi olmayacaktır. Ama güçlenmesi de iyi olmayacaktır. Zira Güney Kafkasya’da Karabağ’da nihai barışı getirmek, Suriye’de kurulması planlanan terör devletine engel olmak ve Türk dünyasını etkin bir yapıyla bütünleştirmek ancak zayıflamış bir Rusya ile mümkündü. Her iki tarafın zayıflayarak ve dengeli bir biçimde çıkacağı durum, Türkiye’nin lehine olacaktır. Batı’nın çok güçlü bir biçimde savaştan çıkması Türkiye’nin Libya, Suriye ve Doğu Akdeniz’de belirlenmiş ileriye dönük hedeflerine ulaşması sürecinde baskılanmasını beraberinde getirecektir.

Burada ABD, Avrupa’nın Çin’le ticaretini ve Rusya’dan ucuz doğalgaz almasını önleyerek ve Rus tehdidini abartarak kendi hegemonyasını sürdürmek ve AB’nin alternatif olarak ortaya çıkmasına mani olmak istemektedir. Bu sayede Çin ve ABD’nin dominant olduğu yeni bir dünya düzeni kurulabilecektir. Bu bakından ABD açısından savaşın uzun bir süre daha devam etmesi gerekmektedir.