Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Avrupa bankalarının gelecek yıl yavaş ekonomik toparlanma, artan sorunlu krediler ve zayıflayan karlılık görünümlerinden kaynaklı olarak zorlu bir faaliyet ortamı ile karşı karşıya kalacaklarını belirterek, Euro Bölgesi, İskandinavya, Birleşik Krallık ve Orta-Doğu Avrupa bankaları için 2021 görünümün negatif olduğunu duyurdu. Gelişen ülkelerdeki bankalar için de 2021 faaliyet koşullarının zorlu olmaya devam edeceğini kaydeden Moody's, "Türk bankalarının kredi değerliliği zayıf ve baskı altında olmaya devam edecek" yorumunda bulundu. En son eylül ayında açıkladığı takvimin dışına çıkarak Türkiye’nin notunu düşüren Moody’s takviminde yer alan 4 Aralık Cuma gününü pas geçti. Bununla birlikte OECD yayınladığı "Ekonomik Görünüm" raporunda, Türkiye'de makroekonomik gerilimlerin yinelenmemesi halinde GSYH'nın 2021 yılında %2,9 ve 2022 yılında %3,2 artacağını öngördü. OECD, Türk ekonomisinde yaz aylarında başlayan, yarı bütçesel teşvikler ve dış talep ile yönlenen toparlanmanın şu anda ciddi ters rüzgarlar ile karşı karşıya kaldığını duyurdu. Yaz aylarında kredi büyümesinin ve parasal genişlemelerin getirdiği rahatlamanın sonuna gelindiği birçok kurum tarafından da dile getiriliyor. Bu dönemin nasıl ve ne kadar sürede atlatılacağı aşı çalışmalarının seyrine bağlı. Sadece Türkiye değil gelişmekte olan birçok ülke için bu kış kritik olacak. Bizim dezavantajımız bu dönemde enflasyonist baskıların çok daha şiddetli hissediliyor olması.

AB Liderler Zirvesi ve ABD Savunma Bütçesi

Bu haftanın en önemli başlıklarından biri Türkiye ile batı toplumu arasındaki ilişkilerin seyri olmaya aday. AB tarafı ile başta Doğu Akdeniz olmak üzere birçok başlıkta görüş aykırılıkları mevcut ve bir süredir Türkiye’ye yönelik yaptırım çağrıları mevcut. ABD tarafında ise S400’ün getirdiği gerilim aralıklı olarak tırmanmaya devam ediyor. Savunma bütçesinin görüşüldüğü bu dönemde bu konunun tekrar gündeme gelme olasılığı da oldukça yüksek. Bu nedenle gerek AB gerekse ABD tarafında Türkiye’ye karşı tutunulacak tavır önemli olacak.

Kısıtlamalar ve bunun paralelinde teşvikler artıyor

Salgınla ilgili ülkelerden çeşitli vadeler ve çeşitli boyutlarda kısıtlama haberleri gelmeye devam ediyor. Türkiye’de hafta içi belirli saatler haftasonu da aralıksız olmak üzere sokağa çıkma kısıtlamaları başladı. Bir süredir çeşitli kısıtlamaların uygulandığı Almanya’da Ekonomi Bakanı yeni tip korona virüs (Covid-19) salgınına yönelik yaptığı açıklamada, kısıtlamaların 2021'in bahar aylarına kadar devam edebileceğini ifade etti. Kısıtlama tedbirleri artarken bir yandan da ekonomiye destek paketleri gündemde. Krizin ilk safhasında diğer ülkelerle birlikte genişlemeci bir politika izleyen Türkiye’de bu kışa sıkılaşma ile girilmiş durumda. Diğer ülkeler ise genişlemeci ve destekleyici politikaları artırarak devam ediyor. ABD Merkez Bankası, koronavirüs salgınının ekonomik etkilerine karşı hayata geçirdiği kredi programlarının süresini 31 Mart 2021'e kadar uzattığını duyurdu. ABD Senatosu Çoğunluk Lideri Mitch McConnell koronavirüs salgınının etkileriyle mücadele için yeni teşvik paketi teklifinde bulundu. Fed Başkanı Jerome Powell, "Ekonomik toparlanma sürüyor ama iyileşmenin hızı ılımlılaştı. Aşı haberleri olumlu ancak büyük zorluklar ve belirsizlikler var. Fed, kredi programlarına ayrılan fonların kullanılmayan kısmını geri verecek" diye konuştu. Son üç aylık dönemi negatif enflasyonla geçiren Euro Bölgesi'nde ECB Yönetim Kurulu üyesi Isabel Schnabel, salgın krizi ile mücadeleyi sağlamlaştırmak adına Pandemi Acil Varlık Alım Programı'nın bir sene daha uzatılabileceğini söyledi. Schnabel, ECB'nin teşviklerinin toparlanmayı desteklemeyi hedeflediğine işaret etti ve teşviklerin mali duruşu gevşetmek için değil sürdürülebilir olması için hazırlandığını hatırlattı.

Bu hafta aşı uygulamaları genele yayılmaya başlıyor

Moderna, yeni test sonuçlarında yüksek etkinliği kanıtlanan koronavirüs aşısı için ABD ve Avrupa’da izin almaya çalışıyor. Pfizer ve BionTech’in geliştirdiği aşıysa ABD’li düzenleyici kuruluşlara bu ayın başında sunulmuştu. Bundan dolayı Moderna’nın aşısı Pfizer ve BionTech’in aşısından sonra değerlendirmeye alınacak. Aceleci olunduğuna dair eleştiriler olsa da İngiltere, düzenleyici kuruluşların Pfizer ve BioNTech aşısını onaylamasıyla birlikte Kovid-19 aşısına onay veren ilk batılı ülke oldu. Acil durum onayıyla birlikte aşının tedarik edilmesinin önü açıldı ve koronavirüs ile mücadelede yeni bir safhaya geçildi. Yapılan açıklamada Alman biyoteknoloji firması BioNTech'in Amerikan ilaç şirketi Pfizer ile geliştirdiği yeni tip koronavirüs aşısının 8 Aralık'ta yapılmaya başlanacağı bildirildi. Ülkemizde ise bu ay 20 milyon aşının geleceğini belirten Sağlık Bakanı Koca, aşılamaya 11 Aralık'ta sağlık çalışanları ile başlamayı planladıklarını söyledi. Son bir yıllık dönemde aşı tarafında tünelin sonu ilk kez bu kadar net görülmeye başlandı. Buna karşın kış aylarının çok rahat geçmeyeceği otoritelerin aldığı önlemlerden ve vermeye hazırlandıkları teşviklerden anlaşılıyor.