Ortadoğu Haberleri - Son Dakika Ortadoğu Haber Güncel Gelişmeler

Petrol fiyatları son iki yılın en büyük haftalık düşüşünde

Petrol, İsrail ile İran arasında sağlanan ateşkesin ardından, son iki yılın en büyük haftalık düşüşüne yöneldi. Piyasaların odağı, artık Orta Doğu’daki çatışmalardan ABD’nin ticaret görüşmelerine kaydı. Brent petrol varil başına 68 dolar civarında yatay seyrederek haftalık bazda neredeyse yüzde 12 geriledi. ABD ham petrolü (WTI) ise 65 doların üzerinde işlem gördü. Kırılgan ateşkes ile yatırımcılar, ABD ile Çin arasındaki ticaret görüşmelerinde kaydedilen ilerlemeye odaklanmaya başladı. Ticaret Bakanı Howard Lutnick, geçen ay bir mutabakata varıldığını söyledi. Lutnick, iki gün önce imzalanan anlaşmanın, Çin’in ABD’ye nadir toprak elementleri tedarik etmesini içeren maddeler barındırdığını belirtti. Washington’daki Çin Büyükelçiliği’nden bir sözcü ise yorum yapmayı reddetti. Bu hafta petrol fiyatları, ABD’nin İran nükleer tesislerine düzenlediği hava saldırısının ardından pazartesi günü yükseldikten sonra, Salı günü ABD Başkanı Donald Trump’ın ateşkesi duyurmasıyla birlikte yaklaşık 15 dolarlık bir bantta dalgalandı. Ateşkes, dünya ham petrolünün yaklaşık üçte birinin üretildiği bölgede arz kesintisi endişelerini hafifletti. Ateşkesin ardından Trump, İran’ın petrol gelirlerine yönelik “maksimum baskı” kampanyasına ilişkin çelişkili mesajlar verdi. Çin’in İran’dan alım yapmasını durdurmada ABD’nin mali yaptırımlarının etkili olmadığına dair ifadelerde bulundu. CNN’in haberine göre, Trump yönetimi Tahran ile görüşmeleri yeniden başlatmak için yaptırımların hafifletilmesi ve dondurulan fonların serbest bırakılması gibi teşvikleri tartışıyor.

Türkiye veride bölgesel güç olmaya hazırlanıyor

Türkiye’yi veri teknolojilerinde bölgesel bir üs haline getirmeyi hedefleyen bu stratejik organizasyon, 8-11 Ekim 2025 tarihlerinde İstanbul Fuar Merkezi’nde gerçekleşecek. Ankara’daki buluşma, başta kamu kurumları olmak üzere savunma, enerji, iletişim, ulaşım, finans ve sanayi sektörlerinde faaliyet gösteren temsilcilerin yoğun ilgisiyle gerçekleşti. Toplantıda, fuarın hedefleri, kapsamı ve yaratacağı iş birliği fırsatları katılımcılarla paylaşıldı. “Veri altyapısı, Türkiye’nin dijital egemenliğidir” Toplantıya ev sahipliği yapan Marmara Fuarcılık Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Ferhat Bayram, yaptığı değerlendirmede şu ifadeleri kullandı: “Veri merkezleri artık sadece bir teknoloji değil, bir ülkenin stratejik bağımsızlık meselesi haline gelmiştir. Data Center Eurasia 2025 ile Türkiye’nin bu alandaki altyapısını ve yatırım çekim gücünü uluslararası düzeye taşıyoruz. Ankara’daki toplantımızda gördüğümüz ilgi, kamu-özel sektörün dijital geleceği birlikte inşa etme kararlılığının açık göstergesidir.” Türkiye, veri merkezlerinde bölgesel üs olma yolunda 8-11 Ekim 2025 tarihlerinde İstanbul’da düzenlenecek olan Data Center Eurasia, Avrupa, Orta Doğu, Asya ve Afrika’dan çok sayıda ülkenin teknoloji firmalarını ve yatırımcılarını bir araya getirecek. Fuar kapsamında; • Veri merkezi altyapıları • Bulut bilişim ve yapay zeka • Siber güvenlik ve enerji yönetimi • Akıllı veri işleme sistemleri • Regülasyonlara uyum ve veri gizliliği gibi konular, konferans panelleriyle gündeme taşınacak. Türkiye’nin dijitalleşme vizyonu bu fuarda şekillenecek Konferans programı; kamu stratejileri, özel sektör teknolojileri, sürdürülebilir veri yönetimi ve kriz senaryolarına karşı dayanıklı dijital altyapılar gibi geniş bir yelpazeye yayılacak. Uzman konuşmacılar ve uluslararası katılımcılarla Türkiye’nin dijital egemenliğine katkı sunacak kapsamlı bir vizyon masaya yatırılacak.

Orta Doğu'da gerginlik tırmanıyor

İsrail, geçtiğimiz ay Lübnan'da Hizbullah'ın lideri Hasan Nasrallah da dahil olmak üzere üst düzey kadrolarının çoğunu ortadan kaldıran bir dizi saldırının ardından İran destekli gruba karşı operasyonlarını yoğunlaştırıyor. İsrail Savunma Kuvvetlerine göre hava saldırıları silah depolarını, komuta merkezlerini ve istihbarat görevlilerini hedef aldı. Diğer taraftan İsrail'in salı günü topraklarına yaklaşık 200 balistik füze fırlatan İran'ın petrol tesislerini vurabileceği tahmin ediliyor. ABD Başkanı Joe Biden perşembe günü ABD'nin İran petrol tesislerine yönelik bir İsrail saldırısını destekleyip desteklemeyeceğinin sorulması üzerine, "Bunu tartışıyoruz" dedi ve net bir cevap vermedi. Petrol fiyatları, Biden'ın enerji altyapısının hedef alınmasının masada olduğunu teyit eden yorumları üzerine yükseldi. Biden daha önceki açıklamalarında İsrail'in İran'ın nükleer programına yönelik olası bir saldırısını desteklemeyeceklerini söylemişti. Biden ayrıca İsrail'in misillemesinin bir gün içinde gelmesini beklemediğini söyledi. Pentagon sözcü yardımcısı Sabrina Singh, Biden yönetiminin İsrail ile ülkenin misilleme adımı konusunda hala görüşmeleri sürdürdüğünü ve henüz bir karar alınmadığına inandıklarını belirtti. ABD liderliğindeki G-7 grubu da dün bir açıklama yayımlayarak bölge ülkelerini "sorumlu ve itidalli davranmaya" çağırdı. G-7 açıklamasında "Tehlikeli bir saldırı ve misilleme döngüsü, Orta Doğu'da kimsenin çıkarına olmayan kontrol edilemez bir tırmanışı körükleme riski taşıyor" denildi.

Orta Doğu’daki gerginlik petrolü yükseltiyor

Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta düzenlenen bir hava saldırısında öldürüldü ve bu durum Tahran'a büyük bir darbe vurdu. Brent petrol yüzde 0,4 artışla 72 dolara kadar çıkarken, ABD ham petrolü 67,5 dolar seviyesinde işlem görüyor. İsrail jetleri ayrıca, bu ay İran destekli Husi isyancılarının ülkeye düzenlediği saldırıların ardından Yemen'deki hedefleri bombaladı. Öte yandan OPEC+'nın üretim kısıtlamalarını gevşetmeyi planlaması ve Çin'in yavaşlaması talebi olumsuz etkilemesine rağmen, küresel üretim yüksek kalmaya devam ediyor. İran Cumhurbaşkanı Masoud Pezeshkian, İsrail'e doğrudan bir saldırı sözü vermekten kaçındı ve Birleşmiş Milletler'deki bir konuşmasında nispeten ölçülü bir ton kullandı. Gazze'deki savaşın yaklaşık bir yıl önce patlak vermesinden bu yana, petrol traderları özellikle İsrail ile İran arasındaki gerginliğin arttığı zamanlarda gerçek arz kesintilerine karşı tetikte. Kızıldeniz'deki Husi saldırıları bazı tankerleri Güney Afrika'nın etrafından dolanmaya zorlarken (seyahatleri uzattı) bölgedeki ham petrol üretimi büyük ölçüde zarar görmedi. Orta Doğu çatışmasının gidişatındaki son değişim, normalden daha yoğun bir ticareti teşvik etti.

Silah ithalatı iki katına çıktı

Rusya-Ukrayna savaşı sonrası artan jeopolitik risklerin ardından Avrupa'da birçok ülke savunma yatırımlarını artırma kararı alırken, kıtanın silah ithalatı beş yılda neredeyse iki katına çıktı. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün (SIPRI) küresel silah transferlerine ilişkin raporuna göre, Avrupa'da savaş uçakları, tanklar ve denizaltılar gibi silah ithalatı 2019-2023 döneminde 2014-2018 dönemine kıyasla yaklaşık yüzde 94 arttı. Rusya-Ukrayna savaşının başlamasından sonra Batılı ülkelerin Kiev’e askeri yardımlarının artmasıyla Ukrayna'nın, 2019-2023 yıllarında dünyanın dördüncü en büyük ithalatçısı olması dikkati çekti. Rusya-Ukrayna savaşı küresel silah pazarını önemli ölçüde değiştirirken, Ukrayna için en önemli iki ihracat ülkesi, ithal edilen malların yüzde 69'unu sağlayan ABD ve yüzde 30'unu tedarik eden Almanya oldu. ABD, 2019-2023 döneminde silah ihracatını 2014-2018 dönemine göre yüzde 17 artırarak, bu alandaki liderliğini korudu. Aynı dönemde Rusya'dan yapılan silah teslimatları ise yüzde 53 düştü. 2019-2023 döneminde 107 ülkeye silah satan ABD, bu alandaki "küresel silah tedarikçisi" rolünü artırarak son 5 yılda daha fazla ülkeye silah ihracatı yaptı. Rusya ise 2019 yılında 31 ülkeye önemli silahlar ihraç ederken, geçen yıl bu rakam 12 ülkeye geriledi. Rusya, en büyük iki silah tedarikçisinden biri unvanını Fransa'ya kaptırdı. Fransa'nın silah ihracatı, söz konusu dönemde yüzde 47 artarken, bu ülke, kayıtların tutulduğu 1950’den beri ilk kez Rusya'nın hemen önünde ikinci en büyük silah ihracatçısı konumuna yükseldi. Fransa'nın silah ihracatında en büyük payı yüzde 42 ile Asya ve Okyanusya'daki ülkeleri alırken, ihracatın yüzde 34'ü Orta Doğu ülkelerine yapıldı. SIPRI Silah Transferleri Programı'nın kıdemli araştırmacısı Pieter Wezeman, konuya ilişkin değerlendirmesinde, 800'e yakın savaş uçağı dahil olmak üzere sipariş edilen birçok yüksek değerli silahla birlikte Avrupa'nın silah ithalatının yüksek bir seviyede kalmasının beklendiğini belirterek, "Son iki yılda Avrupa'da hava savunma sistemlerine yönelik talebin de arttığını gördük. Bu talep Rusya'nın Ukrayna'yı havadan bombalamasından kaynaklandı." ifadelerini kullandı. Batı en büyük silah ihracatçısı ABD ve Batı Avrupa ülkelerinin 2014-2018 döneminde yüzde 62 olan küresel silah ihracatındaki payının, 2019-2023 döneminde yüzde 72'ye yükselmesi de dikkati çekti. Avrupa’nın en büyük ekonomisine sahip Almanya aynı zamanda küresel silah endüstrisindeki "Büyük Beşli"den birisi olurken, bu ülkenin silah ihracatı 2014-2018 dönemine kıyasla 2019-2023 döneminde yüzde 14 azaldı. Almanya İsrail’in silah ithalatının yüzde 30'unu gerçekleştirdi Küresel silah ihracatındaki payı yüzde 5,6 olan Almanya'nın, İsrail’in silah ithalatının yüzde 30'unu gerçekleştirdiği görüldü. SIPRI'ye göre, Hindistan dünyanın en büyük silah ithalatçısı olurken, bu ülkenin silah ithalatı yüzde 4,7 arttı. Suudi Arabistan 2019-2023 döneminde küresel silah ithalatının yüzde 8,4'ünü gerçekleştirerek dünyanın en büyük ikinci silah ithalatçısı oldu. Son 5 yılda silah ithalatı yüzde 396 artan Katar, dünyanın en büyük üçüncü silah ithalatçısı olarak kayıtlara geçti. Orta Doğu ülkelerinin silah ithalatının yüzde 52’si ABD tarafından sağlanırken, bu ülkeyi yüzde 12 ile Fransa, yüzde 10 ile İtalya ve yüzde 7,1 ile Almanya izledi.

#Ortadoğu

Petrol fiyatları son iki yılın en büyük haftalık düşüşünde

Türkiye veride bölgesel güç olmaya hazırlanıyor

Orta Doğu'da gerginlik tırmanıyor

Orta Doğu’daki gerginlik petrolü yükseltiyor

Silah ithalatı iki katına çıktı