SON DAKİKA
Hava Durumu

#Ekonomist

Ekometre - Ekonomist haberleri, son dakika gelişmeleri, detaylı bilgiler ve tüm gelişmeler, Ekonomist haber sayfasında canlı gelişmelerle ulaşabilirsiniz.

Uzmanlar faiz indirimini yorumladı Haber

Uzmanlar faiz indirimini yorumladı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) bugün 2024'ün son faiz kararını açıkladı. Merkez Bankası marttan bu yana yüzde 50’de sabit tuttuğu faizi yüzde 47,5'e çekti. Banka, borç alma ve borç verme faizini yüzde 46 ve yüzde 49 olarak belirterek faiz koridorunu da daralttı. Toplantıya Yaşar Fatih Karahan (Başkan), Osman Cevdet Akçay, Elif Haykır Hobikoğlu, Hatice Karahan, Fatma Özkul katıldı. Merkez Bankası'nın kararı sonrası ekonomistler değerlendirmelerde bulundu. TCMB eski başekonomisti Hakan Kara, Merkez Bankası'nın makul başlangıç yaptığını söyleyerek, "Merkez Bankasından 250 baz puan indirim ve temkinli/iyimser iletişim geldi. Mevcut kısıtlarda bana göre gayet makul ve dengeli bir başlangıç yaptılar. Emeği geçenleri tebrik ediyorum." ifadelerini kullandı. Ekonomist Hayri Kozanoğlu Merkez Bankası'nın nas politikalarına göre harekete dikkat çekerek, "Şükürler olsun, Merkez Bankası, 'nas ne diyorsa' onu yapmaya başladı, politika faizini 250 baz puan düşürdü!" değerlendirmesinde bulundu. Stratejist Rıdvan Baştürk, TCMB'nin düğmeye bastığını söyleyerek, "Faiz indiriminin semboliği falan olmaz. Faiz indirimi faiz indirimidir. Faiz artarken sembolik diyen hiç duymadım. Birilerine şirin gözükmek için insanları kandırmayın. TCMB artık düğmeye basmıştır. Bu saatten sonrası herkes için hayırlı olsun" açıklamasında bulundu. Uğur Gürses, Merkez Bankası'nın bir süredir piyasaya para verici yönde olmadığını söyleyerek, Merkez Bankası'nın politika faizini 2.5 puan aşağı çekerken, faiz koridorunu üst ve alttan 1.5 puanlık marja daraltmasını "gevşetirken sıkı kaldı" diye adlandırmak doğru değil. Banka uzun süredir piyasaya para verici yönde değil, net olarak likidite çekiyor. Likiditeyi de politika faiziyle çekiyordu. Şimdi de öyle olacak. Yani geçmişe göre 2.5 puan alttan çekecek." ifadelerini kullandı.  Toplantı sayısı etkili oldu Prof. Dr. Serap Durusoy, 2025'te Merkez Bankası'nın toplantı sayısındaki azlığın etkili olduğuna dikkat çekerek, "250 baz puan ile şahin bir faiz indirimi yapıldı. Hem asgari ücret hem de 2025'deki toplantı sayısının 8'e inmesi bu kararda etkili olmuş görünüyor." dedi. Ekonomist İris Cibre, data doğrultusunda hareket edileceğini belirterek, "Öncü veriler Aralıkta ana eğilimde düşüşe işaret ediyor. Ana eğilim iyileşiyor. Ama enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışları iyileşse de dezenflasyonda risk olmaya devam ediyor denmiş. Gereken sıkılık sağlanmaya devam edecek deniyor. Maliye politikasının artan eş güdümü yine vurgulanmış. Yani bize destek olun deniyor. Kısaca, indirdik ama reel faizi yukarıda tutacağız. Data doğrultusunda hareket edeceğiz deniyor." ifadelerini kullandı. Turhan Bozkurt, enflasyondaki yüksekliğe vurgu yaparak "Enflasyonun ne kadar hatalı hesaplandığını en iyi sokaktaki insan bilir. Vatandaş, "Enflasyon 12 ay sonra bile yüzde 64." derken, faiz niye mi indi? Faiz indirimi sezonu açılırken, ekonomik gerçeklerden ziyade siyasî saikler ağır bastı. Dünyanın en yüksek faizine rağmen TCMB enflasyon hedefinin semtine uğrayamadı. TÜFE güya yüzde 38'den yüzde 36'ya inecekti. TÜİK olmasa yüzde 55'in altını rüyalarında göreceklerdi. 2026 yılının haziran ayında bir seçim olacaksa faizde 2025 yılının sonunda yüzde 30'un altına inilecek. Resmî enflasyon (TÜİK) en az iki yıl daha yüzde 30 civarında sürünen kronik enflasyon olarak önümüzde duruyor." ifadelerini kullandı. Piyasalar ne tepki verdi? Merkez Bankası'nın aylar sonra gelen ilk faiz indiriminin ardından para piyasaları yakında takip edildi. Dolar, gram altın ve borsa kararı sakin karşıladı. Bankacılık endeksi ise karardan önce yukarı yönlü seyrini sürdürerek 14 bin 997 seviyesinde bulunuyordu. Faiz kararının ardından yüzde 0.78 yükselişle 15 bin 114 seviyesinde hareket etti. Dolar/TL kararın hemen öncesinde 35,22 seviyesinde hareketlenirken, karardan sonra bu seviyesini korudu. Gram altın, Merkez Bankası'nın kararı öncesinde 2 bin 976 lirada yatay bir seyir sergilerken, karardan sonra nu seyrini sürdürdü. Asgari ücretin 22 bin 104 liraya yükselmesinin ardından borsa dün yönü yukarı çevirdi. Bugün ise Merkez Bankası faiz kararından önce yeniden 10 bin 14 puan seviyesine yükseldi. Karardan hemen sonra borsa bu puandan devam etti. Bankacılık endeksi ise karardan önce 14 bin 997 puanda bulunuyordu. Faiz kararının ardından karışık bir seyir sergiledi. Bankacılık endeksi 15 bin 114 puana yükseldikten sonra TSİ 15.16'da 4 bin 802 puana kadar geriledi.

Borçlara yapılandırma mı geliyor? Haber

Borçlara yapılandırma mı geliyor?

Sosyal Güvenlik Uzmanı Mehmet Akif Cenkci, yaklaşan vergi ve SGK borcu yapılandırmasıyla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Düzenlemenin ekonomik krizin etkisi altındaki vatandaşlar için kritik bir fırsat sunduğunu belirtti. Cenkci, ekonomik krizle mücadele eden vatandaşlar için bu yapılandırmanın ciddi bir rahatlama sağlayabileceğini ifade etti. Ekonomik krizin etkileri Mehmet Akif Cenkci, vergi borçlarını ödeyemeyen milyonlarca vatandaşın, yeni yapılandırma düzenlemesiyle umutlanacağını söyledi. Cenkci, 1,5 trilyon TL’ye yaklaşan tahsil edilemeyen vergi borçlarının Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in gündeminde olduğunu ve bu borçların yapılandırılmasının vatandaşlar için büyük önem taşıdığını belirtti. Peşin ödeme teşviki Cenkci, Ekim ayında Torba Yasaya eklenecek maddeyle yapılacak düzenlemelerin, peşin ödemede büyük indirimler sağlayarak vatandaşları teşvik etmeyi amaçladığını söyledi. Ancak, bu teşviklerin başarılı olabilmesi için doğru planlanması gerektiğini vurguladı. "Peşin ödeme kolaylıkları sunulması, yapılandırmanın başarısı için kritik" dedi. Belediyelerin borçları Cenkci, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan tarafından CHP’li belediyelerin SGK borçlarının açıklanmasıyla başlayan tartışmalara da değindi. AKP’li belediyelerin de SGK’ya olan borçlarını vurgulayan Cenkci, "Bu yeni yapılandırma düzenlemesi, belediyelerin de SGK borçlarını ödeme konusunda önemli bir fırsat sunacak" dedi. Kapsamlı yapılandırma beklentisi Cenkci, getirilecek yeni düzenlemenin kapsamlı olması gerektiğini ifade etti. Vergi borçları, SGK prim borçları, genel sağlık sigortası borçları gibi birçok kamu borcunun yapılandırma kapsamında yer almasının, borçlu vatandaşlar için büyük önem taşıdığını belirtti. "Bu yapılandırma ile hem vatandaşlar hem de kamu kurumları rahat nefes alabilir" dedi. Cenkci'den uyarılar Mehmet Akif Cenkci, yeni yapılandırma düzenlemesinin önemli bir adım olduğunu ancak bununla birlikte vatandaşların borçlarını ödeyebilmesi için ekonomik koşulların iyileştirilmesi gerektiğini vurguladı. Cenkci "Yapılandırma, borçlular için bir fırsat olabilir ancak uzun vadede sürdürülebilir çözümler sunulmalı" diye ekledi.

Dr. Mahfi Eğilmez: Yurtdışına  6,9 milyar dolar çıktı Haber

Dr. Mahfi Eğilmez: Yurtdışına 6,9 milyar dolar çıktı

Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez, yazısında, yılın ilk iki ayında yurtdışına nasıl ve nereden gittiği belli olmayan 6,9 milyar dolar olduğunu aktardı. Cari açığın gerilemesinin olumlu bir gelişme olduğunu ifade eden Hoca, bunun üretimde düşüşün bir göstergesi olabileceğini de ifade etti.  Eğilmez yazısında şunları söyledi: "Ödemeler dengesi, geniş tanımıyla, bir ekonomide yerleşik kişilerin, başka ekonomilerde yerleşik kişilerle belirli bir dönem içinde yapmış oldukları ekonomik işlemlerin sistematik kayıtlarını elde etmek üzere hazırlanan istatistiksel bir rapordur. Burada asıl olan Türkiye’de yerleşik kişilerin başka ülkelerde yerleşik kişilerle yaptıkları işlemlerdir. Bu işlemlerde kullanılan paranın cinsi veya bu işlemleri yapan kişilerin uyruğu önemli değildir. Ödemeler dengesinin en önemli alt dengesi cari işlemler dengesidir. Ödemeler dengesi hesapları içinde yer alan mal ve hizmet ticareti (ihracat ve ithalat) ile birincil ve ikincil gelir hesaplarını[i] kapsamaktadır. Cari işlemler hesabında, gelirler giderleri aşmışsa cari fazla, giderler gelirleri aşmışsa cari açık söz konusu olur. Türkiye'nin cari açığı ciddi düşüşe girdi diyebiliriz Eldeki son veri Şubat 2024 ayına ait veriler. Buna göre 12 aylık cari açık 31,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Bir başka ifadeyle Türkiye’de yerleşik kişilerin yabancı ülkelerde yerleşik kişilerle yaptıkları alış verişler, hizmet alım ve sunumları sonucunda Türkiye 12 aylık dönemde 31,8 milyar dolar açık vermiştir. 2023 yılı Şubat ayında 12 aylık cari açık 56,4 milyar dolardı. Buna göre Türkiye’nin cari açığının ciddi bir düşüş içine girdiğini söyleyebiliriz. Aşağıdaki tabloda ödemeler dengesi verileri karşılaştırmalı olarak yer alıyor (Kaynak: TCMB) Tabloya göre cari açık geçen yılın ilk iki aylık döneminin cari açığının yüzde 30’u düzeyine gerilemiş. Bu, olumlu bir gelişme. Daha olumlu olanı bu gerilemenin tek başına ihracat artışı veya birincil gelirlerdeki artışla değil aynı zamanda ithalattaki düşüşle sağlanmış olması. Bununla birlikte ithalattaki düşüşte altın ithalatına getirilen kısıtlamanın da ciddi etkisi olduğuna değinmek gerekir. Yabancı sermaye yatırımları kısa vadeli Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarında gerileme var. 2023 yılının ilk iki ayında 1.616 milyon dolar olan doğrudan yatırımlar 2024’ün ilk iki ayında 1.150 milyon dolara gerilemiş durumda. Buna karşılık portföy yatırımları (başlıca kalemi borsa) 2,1 milyar dolardan 8,1 milyar dolara yükselmiş bulunuyor. Buradan giderek yabancı yatırımcıların Türkiye’ye yönelik yatırım iştahının arttığını ama bu iştah artışının uzun vadeli yatırımlara değil de daha kısa vadeli yatırımlara yönelik bir artış olduğunu söyleyebiliriz. 2023 yılının ilk iki ayında 1,4 milyar dolarlık pozitif net hata ve noksan kalemi vardı. Yani o dönemde Türkiye’ye nereden geldiği saptanamayan 1,4 milyar dolarlık giriş olmuştur. 2024 yılının ilk iki ayında ise 6,9 milyar dolarlık negatif bir net hata ve noksanla karşı karşıya kalmışız. Yani 2024’ün ilk iki ayında Türkiye’den dışarıya nereden ve nasıl çıktığı saptanamayan 6,9 milyar dolar tutarında çıkış olmuş. 2023'e göre cari açık için daha az para harcanmış 2023 yılının ilk iki ayında Türkiye, cari açığının finansmanı için rezervlerinin 14 milyar dolarını harcamışken 2024’ün ilk iki ayında 12, 4 milyar dolarını harcamış. Cari açığın gerilemesi rezervlerin finansman amacıyla kullanılan tutarını da düşürüyor. Özetle söylemek gerekirse cari açıkta ilk iki ayda görülen gerileme döviz pozisyonu ve dış finansman gereksinimi açısından olumlu bir gelişmeye işaret ediyor. Buna karşılık bu gerileme büyümenin de gerilemesinin bir ön sinyali anlamına geliyor. Üretim yapabilmek için önemli ölçüde girdi ithalatı yapmak durumunda olan Türkiye’nin ithalatındaki gerileme üretimde başlayan düşüşün de göstergesi olarak alınabilir."

Ekonomistlerin geleceğe dair bir umutları yok Haber

Ekonomistlerin geleceğe dair bir umutları yok

Ekonomist Prof. Dr. Daren Acemoğlu, Türkiye ekonomisinin gidişatını ve güncel gelişmeleri değerlendirdi. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek yönetiminde yürütülen ekonomi programını  değerlendiren Acemoğlu, özetle şunları söyledi: Büyük bir umut yok içimde “Ben önemli bir gelişme görmüyorum açıkcası. Herkes gibi ben de umutlu olmak istiyorum ama hâlâ çok büyük bir umut yok içimde. Zaten enflasyon bu düzeye çıktıktan sonra indirmek çok zor ama bir tek enflasyonu düşürüp Türkiye ekonomisin düzelteceğiz diye bir şey de yok. Çok daha derin problemleri var Türkiye’nin… Az önce de bahsettiğim gibi sistem problemi. Türkiye’nin gelişmek için artık önünde çok ufak bir pencere kaldı ama bunları kaçıracağız gibi duruyor. Şu anda bir tek faizleri artırıp yurtdışından bir iki bankadan kaynak getirip bu yapılmaz. Türkiye teknolojiyi doğru kullanmıyor, bir kere yatırımda çok geride; ağırlıklı yatırımlar inşaat sektörüne gidiyor ama daha kötüsü kalifeye eleman yok. Lise altı eğitimi olanlar teknolojiyi kullanmakta zorlanıyorlar. İş yine doğru seçime geliyor. Doğru teknoloji olsa onlar da kullanır; bahçıvanın, işçinin, elektrikçinin kullanacağı teknolojiler de var. ‘Çöküşe yol açar’ Ayrıca politik nedenlerden dolayı özgürlüğün kısıtlanması nedeniyle Türkiye’nin geleceği artık iyice karanlık görüldüğü için en parlak gençler yurtdışına gitmeye başladı. Az insan giderse problem yok ama sayı bu kadar çok olunca bir çöküşe yol açar ve Türkiye bunun eşiğinde…”

Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
logo
Ekometre En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.