Kamuda ‘yeniden’ tasarruf dönemi başlayacak mı?

Yılmaz, gündemde 15'ten çok daha fazla sayıda maddenin bulunduğunu; Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji Bütçe Başkanlığı tarafından çalışmalar yürütüldüğünü belirtti. Yılmaz, "Bütün bunları bir yerde toparlayıp, belli bir süzgeçten geçirip uygulamaya geçeceğiz" dedi. 

“Kamuda tasarruf bizim için çok öncelikli bir konu. Ama tasarrufun özü de bir taraftan önceliklendirme, odaklanma, verimliliği artırma. Yani tasarruf derken harcamaların azaltılmasının yanı sıra mevcut harcamaları daha verimli hâle getirme, önceliklendirme, ekonominin rekabet gücüne, verimliliğine, sosyal refaha daha fazla katkı sunar hâle getirme boyutları da var.

Bir adım geriden: Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, önceki hafta AK Parti kurmayları ve bakanlarla yaptığı toplantılarda kamuda kemer sıkma konusunda kararlı adımlar atılacağını söylemiş, “Kimse bana ek ödenek için gelmesin” demişti:

“Kamu kurumlarına bir kuruş bütçe dışı ödenek verilmeyecek. Artık seminer adı altında tatil yok. Bakanlıklar ile belediyeler bütçelerinde öngörülen sınırların dışına çıkamayacak.”

Uygulanacak tedbirler

Bakan Şimşek'in açıkladığı tasarruf tedbirleri, kamudaki israfın boyutlarını ortaya koydu: 

Fizikî gerçekleşmesi %60-70’in üzerinde olan yatırımlara ödenek verilecek; fizikî gerçekleşmesi düşük seviyede olan yatırımların ödenekleri yıllara yayılacak. Tarımsal üretim, sulama ve baraj gibi yatırımlar öncelikli olacak. Yeni kamu binası alınmasına kesinlikle izin verilmeyecek. Personel odalarına ek masa ve sandalye eklenerek alanlar daha verimli kullanılacak.Araç tasarrufuna önem verilecek. Eski araçlar satılmadan yenisi alınamayacak. Kiralama veya yeni araç alımında çok katı kurallar uygulanacak.Seminer ve konferanslar kurumlara ait binalarda yapılacak, şehir dışındaki 5 yıldız otellerde seminer düzenlenemeyecek. Yurt dışındaki bir toplantıya katılım zorunlu ise personel sınırı olacak.Kamu İhale Yasası'nda yapılacak değişiklikle ihale mevzuatı uluslararası norm ve standartlara uyumlu olacak şekilde güncellenecek. Kamu alımlarına yönelik harcamalar tasarruf odaklı olacak.

İlk değil: Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2021 yılında da kamu kurum ve kuruluşlarının harcamalarında tasarruf sağlanması ile kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanımı amacıyla birtakım tasarruf tedbirleri alınacağını duyurmuştu. 

Genelgede taşınmazların edinilmesi veya kiralanmasından hizmet araçlarının tahsisine, basın yayın giderlerinden temsil ve tören giderlerine dek birçok başlıkta tasarruf öngörülüyordu. Tedbirler arasında özellikle makam araçlarının şahsi işler için kullanılmasını engellemeye yönelik maddeler öne çıkıyordu.Sayıştay raporları

Sayıştay'ın Cumhurbaşkanlığının harcamalarına dair en güncel raporu 2022 yılına ait. Ancak Eylül 2023'te yayımlanan bu raporda, önceki yılların aksine harcama kalemlerine ilişkin detaylar paylaşılmamıştı. 

Detaylar: Buna göre Cumhurbaşkanlığı'nın bütçesi 2022'de ek ödenek ile artırılarak 5,61 milyar liraya yükselmiş; Beştepe'nin bir yıllık gideri ise 5,67 milyar liraya ulaşmıştı. Böylece Cumhurbaşkanlığı'nın 2021'deki 3,71 milyar liralık harcamalarında Türk lirası cinsinden %52,7'lik artış yaşanmıştı.Öte yandan: TCMB'nin 2021 (USD/TRY=8,88) ve 2022 (USD/TRY=16,58) yıllarına ait döviz kuru ortalamalarını baz alarak yaptığımız hesaplamalarda 2021 yılında yaklaşık 417 milyon dolar, 2022 yılındaysa 341 milyon dolar harcama yapıldığı ortaya çıkıyor. Bu da Cumhurbaşkanlığı'nın harcamalarında dolar cinsinden tasarrufa gidildiğini ortaya koyuyor.