Gastro Ekonomi Zirvesi, ekonomi ve sanatı buluşturdu

Turizm, Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmecileri Derneği (TURYİD) tarafından düzenlenen 4. Global Gastro Ekonomi Zirvesi gastronomi, ekonomi ve sanatı buluşturdu.

Türk gastronomi dünyası, Turizm, Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmecileri Derneği (TURYİD) tarafından Atatürk Kültür Merkezi'nde düzenlenen 4. Global Gastro Ekonomi Zirvesi'nde bir araya geldi. TURYİD Global Gastroekonomi Zirvesi Komite Başkanı Ebru Koralı’dan aldığım bilgiye göre gastronomi, ekonomi ve sanat ilk kez bu ölçekte bir zirvede konuşulurken gün boyunca 50’nin üzerinde konuşmacının olduğu zirveyi toplamda 4 binin üzerinde kişi takip etti.

Zirvede açılış konuşmalarını TURYİD Başkanı Kaya Demirer, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy ile RAMS Global İletişim Grubu Başkanı Funda Öge yaptı. Sektör temsilcileri kahveden dondurmaya, dönerden baklavaya birçok lezzeti katılımcılara sunarken oturumlarda da birçok isim yer aldı. Örneğin "Tanzimat’tan Günümüze Yemek Kültürümüz" başlıklı konuşma yapan tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı Türklerin Orta Asya'dan Anadolu'ya uzanan tarih serüveninde, farklı toplumlardan etkilense de mutfak kültürünün özünü koruduğuna dikkat çekti. Araştırmacı yazar Bekir Ağırdır’ın "Yeme içme alışkanlıklarının ardındaki sosyolojik hikaye" başlıklı konuşması en çok izlenen oturumlardan oldu. Ünlü şefler Cem Mansur ile Maksut Aşkar müzikle gastroniminin uyumunu konuşurken Murat Tabanlıoğlu’nun da konuşmacıları arasında olduğu Hayat Hatay panelinde bölge için yapılan çalışmalar anlatıldı. Dünyanın izlediği Türk dizilerinin Türk mutfağı modasını yaratıp yaratılmayacağını ise Ebru Koralı, Birol Güven, Timur Savcı ve Yüksel Aksu konuştular.

Peki zirveye hangi konuşmalar damgasını vurdu? Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy, bakanlığın Türkiye'nin zengin yeme-içme kültürünün dünyaya tanıtılması için önemli projeler yürüttüğüne değindi. Ersoy, Türk mutfağını markalaştırarak, gastronomi turizminde dünyada lider destinasyonlar arasında yer almayı hedeflediklerini kaydetti. Mehmet Ersoy, gastronomi turizminin yarattığı küresel ekonomiden Türkiye'nin en büyük payı almasını sağlamayı hedeflediklerinin altını çizdi.

Bu yıl sektörde 900 milyar TL ciro öngörülüyor

TURYİD Başkanı Kaya Demirer, ekonomik tablolarla yaptığı konuşmasıyla dikkat çekti. Demirer’in verdiği bilgiye göre TURYİD çatısı altında 350 marka, 3500’ün üzerinde işletme var. Bu işletmeler 180 bin kişiye istihdam sağlıyor. Tüm toplam yeme içme sektöründen TURYİD üyelerinin aldığı pay yüzde 26. Türkiye’de sektör olarak bakıldığında 2019’da 128 bin olan işletme sayısının bu yıl sonunda 139 bine ulaşmasını beklediklerini anlatan Demirer, enflasyonla birlikte bu yıl cironun 900 milyar TL olmasını öngördüklerini vurguladı. Enflasyondan arınmış bir büyüme oranı söylemenin zor olduğunu kaydeden Demirer, TÜİK ile gerçek enflasyon arasında fark olduğuna dikkat çekti.

Gündemde çok fazla restoranlardaki fiyatların pahalılığı ve boykota giden durumla ilgili içlerini dökmek, işin matematiğini anlatmak istediklerini dile getiren Demirer, şöyle devam etti:
“100 TL gelirinizin olduğu yerde 25-35 TL arası hammadde gideriniz var. Personel giderini yüzde 30-35 arasına getiren işletme mutlu. Enerji giderleri 10 yıl önce yüzde 2-3 iken bugün 8-10. Kirayı 10-15 arası koyduk. Diğer giderleri de koyduğunuzda size yüzde 20-25 arası bir kar bırakıyor. Sonuçta eve ekmeği götürdüğünüz rakam o. Diğer tabloya baktığınızda bir bardak su içiyorsunuz. Asgari ücret temmuz ayında yeni bir artış olmazsa 2020 yılına göre yüzde 600 arttı. Yiyecek içecek yüzde 750, enerji yüzde 700 artmış. Onun için buradaki sebep restoranlar değil. Eminim ki çürük yumurtalar, fırsatçılar vardır ama biz basiretli tüccarlar olarak çok hassas davranıyoruz.”

“100 milyar bahşiş kayıt dışı, kredi kartıyla ödensin diyoruz”

Kaya Demirer, restoranlardaki bahşiş konusuna da değindi ve kredi kartı ile alınmasını önerdikleri hatırlattı. Demirer, “900 milyar TL’lik cironun yüzde 10’u bahşiş deseniz 100 milyar TL eder ve bunun neredeyse tamamı kayıtdışı. Çünkü nakit veriliyor. Gelinen noktada yüksek yemek fiyatları ve hayat pahalılığından dolayı nakitte yüzde 10’ndan aşağı indi. Gelin kredi kartıyla yapalım, Hazinemiz de kazansın diyoruz kaç yıldır” değerlendirmesini yaptı.