Son dönemde gerilen ABD – Türkiye ilişkileri ve ABD’nin yaptırım kararı, TL varlıklar üzerindeki satış baskısını artıran gelişmeler oldu. Bununla birlikte ağustos ayının ikinci haftasında ABD ve Türkiye arasında ön mutabakat sağlanması ve ABD'ye heyet gönderilmesi TL varlıklar üzerindeki satış baskısının kısa vadeli de olsa bir miktar hafiflemesine katkı sağladı. Ancak ABD ile yaşanan sorunun çözümüne yönelik bir açıklama olmaması, ABD ile yaşanan gerilimin devam etmesi ve Trump’ın Türkiye ile ilişkilerin iyi olmadığı şeklinde yaptığı açıklama TL varlıklardaki satış baskısını tekrar artıran gelişmeler oldu. TL varlıklardaki satış baskısı ve volatilite artış kaydederken, TL varlıklardaki fiyatlama davranışının bozulma kaydettiği görüldü. Özellikle tahvil ve Türk Lirası’nda değer kayıpları önemli boyutlara ulaştı. Türk Lirası’nda artan değer kayıpları ve TL’nin tarihi düşük seviyelerinden işlem görmesine bağlı olarak yurt içinde alınan önlemler takip edildi. BDDK swap işlemlerine sınırlama getirdi. TCMB, döviz piyasalarındaki oynaklık ve TL'deki değer kayıplarının önüne geçmek için kapsamlı bir önlem paketi açıkladı. Bunun yanında zorunlu karşılık oranlarını düşürdü. Bu tarafta atılan adımlar piyasalardaki gelişmelerin yakından takip edildiği mesajını içermesi açısından önem taşıyor. İlerleyen süreçte ABD – Türkiye ilişkilerine dair haber akışları ve gelişmeler yakından takip edilmeye ve TL varlıklardaki fiyatlamalar üzerinde belirleyici olmaya devam edecektir. ABD ile sorunun çözümüne ilişkin gelişmeler TL varlıklarda hızlı bir toparlanmayı beraberinde getirebilecekken, gerilimin devam etmesi satış baskısının artış kaydetmesine neden olabilecektir. Bu nedenle yüksek volatiliteye hazırlıklı olmak yararlı olacaktır.

ABD’nin İran yaptırımının ilk aşaması devreye girdi

6 Ağustos pazartesi günü ABD Başkanı Donald Trump'ın, İran ile nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekilmesinin ardından işaretini verdiği yaptırımların ilk aşaması devreye girdi. ABD'nin İran'a yönelik ilk yaptırım paketinin devreye girmesiyle İran hükümetinin, ABD doları satın alması, altın ve değerli madenlerle ticaret yapması yasaklanıyor. ABD Başkanı Donald Trump, İran'a yönelik ambargoları ihlal edenlere yaptırım uygulanmasını sağlayacak yeni bir başkanlık kararnamesi imzaladı. Buna karşın Avrupa Birliği, İran ile meşru ticaret yürüten Avrupalı firmaları koruma konusunda kararlı olduğunu bildirdi. Yurt içinde ise Enerji Bakanı Fatih Dönmez, kontrat hükümlerine dayalı olarak İran ile ticaretin devam edeceğini söyledi. İlerleyen süreçte İran yaptırımları ile ilgili gelişmeler ve ABD’nin bu taraftaki sert tavrı hem küresel piyasalar hem de TL varlıkların seyri üzerinde belirleyici olabilecek önemli bir konu olup, buradaki gelişmelerin yakından takip edilmesi yararlı olacaktır.

Ticaret savaşları küresel risk iştahını baskılamaya devam etti

Ağustos ayında içerisinde ticaret savaşlarına yönelik yeni adımlar geldi. ABD, 200 milyar dolarlık Çin ürünlerine uygulanacak gümrük vergisi oranını %10'dan %25'e yükseltti. Çin de ABD'nin ek gümrük vergilerine misilleme olarak 60 milyar dolarlık ABD ithalatına farklı gümrük tarifesi uygulayacağını açıkladı. Bu gelişmelerin yanında ABD, 50 milyar dolarlık Çin menşeli ürüne yönelik gümrük vergisi uygulamasının 16 milyar dolarlık ikinci bölümünü 23 Ağustos'ta başlatacağını açıkladı. ABD’nin bu hamlesi sonrasında Çin’den de karşılık geldi. Çin, ABD'nin 16 milyar dolar tutarındaki Çin mallarına getirdiği vergilere karşı misilleme olarak, 16 milyar dolar tutarındaki ABD menşeli ürünlere yüzde 25 ilave vergi getirildiğini açıkladı. Ticaret savaşlarına yönelik gelişmeler haziran ayından bu yana küresel piyasaların gündemini belirlerken, bu tarafta endişelerin artış kaydetmesi gelişen ülke para birimleri başta olmak üzere riskli varlıkları baskılamaktadır. Özellikle bir dizi önlemler alınsa da Çin Yuanı’ndaki sert değer kayıpları diğer gelişmekte olan ülke para birimleri üzerindeki satış baskısını artırmaktadır. Ayrıca yuandaki kayıpların devam etmesinin ilerleyen dönemde kur savaşlarına dair endişeleri de gündeme taşıdığı görülebilir.