Önceki hafta ABD yönetiminden Türkiye’ye yaptırım uygulanacağına ilişkin gelen açıklamalar ve ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi’nin Türkiye'nin uluslararası kuruluşlardan kredi almasını kısıtlayan tasarıyı kabul etmesi TL varlıklar üzerinde satış baskısını artıran gelişmeler olarak ön plana çıkmıştı. Geçen hafta çarşamba günü akşam saatlerinde ise ABD Hazine Bakanlığı'ndan yapılan resmi açıklamada, Adalet Bakanı Abdülhamit Gül ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'ya yaptırım getirildiği bildirildi. ABD’nin bu kararına Türkiye’den sert tepki gelirken, en kısa sürede karşılık verileceğinin altı çizildi. ABD’nin almış olduğu yaptırım kararı TL varlıklar üzerinde satış baskısını ve volatiliteyi artırdı. Yaptırım kararı sonrasında gelen haber akışlarında, iki ülke heyetleri arasında ABD Başkanı Donald Trump'a yakın bir ekiple görüşmelerin pozitif şekilde sürdüğünü ve sağduyunun hâkim olduğunu belirtti. Cuma günü Singapur’da Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ve ABD Dışişleri Bakanı Pompeo görüşmesi takip edildi. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ile gerçekleşen görüşmesinin ardından açıklamada bulunan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo,"Yaptırımlar ciddi olduğumuzun göstergesi" dedi. Mike Pompeo ile yapılan görüşmede var olan sorunların nasıl çözüleceğini değerlendirdiklerini aktaran Çavuşoğlu, bu anlamda son derece yapıcı bir görüşme olduğunu söyledi. Bu tarafta verilen mesajlar önemli olsa da, piyasaların atılacak somut adımlara odaklandığı görülüyor. Hafta sonu Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD'nin İçişleri Bakanı Soylu ve Adalet Bakanı Gül'ün ABD'deki mal varlıklarını dondurma kararına karşı mütekabiliyet ilkesi çerçevesinde ABD'nin içişleri ve adalet bakanlarının Türkiye'deki mal varlıklarını donduracaklarını açıkladı. Ayrıca hafta sonu ABD Ticaret Temsilciliği’nden yapılan açıklamada, Türkiye’nin Genelleşmiş Preferanslar Sistemi’ne (GSP) uyumluluğu yeniden gözden geçirileceği ifade edildi. GSP, gelişmiş ülkelerin, belli ürünlerde gelişmekte olan ülkeler lehine tek taraflı olarak uyguladığı tercihli bir gümrük vergileri sistemi. Gelişmekte olan ülkeler belli ürünlerde gelişmiş ülkelere gümrük vergisinden muaf veya daha düşük gümrük vergileriyle ihraç olanağına sahip olabiliyor. ABD, GSP kapsamında Türkiye’nin ABD’ye ihraç ettiği bazı ürünleri gümrük vergisinden muaf tutuyordu. ABD’den gelen bu son adım TL varlıklarda satış baskısının devam etmesine yol açtı. Türkiye’nin 5 yıllık CDS’leri 340’lı seviyeleri test ederken, kur ve faizlerde yukarı yönlü bir seyrin etkili olduğu izleniyor. Ekonomik veri akışının görece sakin olduğu yeni haftada, ABD – Türkiye ilişkilerinin seyri ve yaptırım sürecine yönelik gelişmeler yakından takip edilecektir. Son iki haftadır ABD – Türkiye ilişkilerine dair gelişmeler TL varlıkların seyri üzerinde etkili olurken, önümüzdeki süreçte haber akışlarına bağlı olarak TL varlıklarda her iki yönde de yüksek volatiliteye hazırlıklı olmak faydalı olacaktır.

Temmuz ayında TÜFE beklentilerin altında kaldı

Cuma günü yurt içinde temmuz ayı enflasyon verisi açıklandı. TÜFE, temmuzda aylık bazda %0,55; yıllık bazda %15,85 artış kaydetti.  Piyasadaki konsensüs beklentiler aylık bazda %1,0; yıllık bazda %16,30 oranında artış olacağı yönündeydi. Çekirdek enflasyon ise %15,10 seviyesinde yer aldı. Yurt içi üretici fiyatları ise aylık bazda %1,77; yıllık bazda %25 oranında artış kaydederken, ÜFE tarafında yüksek seyir devam etti.  Beklentilerin altında kalan TÜFE verisinin TL varlıkları olumlu etkilediği görüldü. TÜFE’nin beklentilerin altında kalmasında, giyim ve ayakkabıdan aylık -22 baz puan ve gıda ve alkolsüz içeceklerden -6 baz puanlık katkı etkili oldu. TÜFE’nin temmuz ayında olumlu bir görünüm sergilemesine karşın, çekirdek göstergelerdeki bozulma bir miktar yavaşlasa da devam etti. Çekirdek TÜFE’deki bozulma ve ÜFE’deki yüksek seyir kısa – orta vadeli enflasyon görünümü açısından olumsuz bir sinyal oluşturmakta.  TCMB’nin yakın zamanda gerçekleştirdiği güçlü sıkılaştırmanın gecikmeli etkileri, olumlu baz etkilerinin yılın son çeyreği itibariyle canlanmasının beklenmesi ve yılın ikinci yarısında iç talepte beklenen yavaşlama 4. çeyrek itibariyle enflasyon tarafına olumlu olarak yansıyacak olsa da, yıllık TÜFE’deki yukarı yönlü eğilimin gelecek birkaç aylık dönemde devam etmesi oldukça muhtemel. Ayrıca doğalgaz ve elektrik fiyatlarında yapılan zamların ağustos ayındaki enflasyon verisine yukarı yönlü yapacağı katkı da göz önünde bulundurulduğunda önümüzdeki birkaç aylık enflasyon verisi önemini korumaya devam edecektir.

Ticaret savaşları gündemdeki yerini koruyor

Geçen hafta başında ABD ve Çin'in ticaret savaşını önlemek için görüşebileceğine ilişkin haber akışları küresel piyasalarda olumlu algılansa da, burada oluşan olumlu hava oldukça kısa sürdü. Bu haberin ardından ABD’nin 200 milyar dolarlık Çin ürünlerine uygulanacak gümrük vergisi oranını %10'dan %25'e yükseltmesi, oluşan olumlu havayı bozarken ticaret savaşlarına yönelik endişeleri tekrar artırdı. ABD’nin kararının ardından Çin’den yapılan açıklamada misilleme yapmaya hazır oldukları mesajı dikkat çekti. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi Çin, cuma günü ABD'nin ek gümrük vergilerine misilleme olarak 60 milyar dolarlık ABD ithalatına farklı gümrük tarifesi uygulayacağını açıkladı. Çin Ticaret Bakanlığı'na göre yeni tarife, %5 ile %25 arasında bir vergi aralığı kapsıyor. Ticaret savaşlarına yönelik artan endişeler nedeniyle Çin piyasaları başta olmak üzere riskli varlıklarda değer kayıpları ön plana çıktı. Çin Yuanı’nın dolar karşısında değer kayıplarını artırdığı izlendi. Çin Yuanı’nda artan değer kayıplarının ardından Çin Merkez Bankası cuma günü Yuan'da kısa pozisyon almayı maliyetli hale getirecek hamlesinin (döviz forward işlemleri için zorunlu karşılık oranını %20'ye yükseltti) ardından para biriminde değer kazancı görüldü. Yuan’da artan değer kayıplarının hem kur savaşlarına yönelik endişeleri artırması hem de diğer gelişen ülke para birimlerini baskılaması nedeniyle yakından takip ediliyordu. Çin Merkez Bankası’nın bu hamlesi kısa vadede Yuan’daki değer kayıplarını sınırlasa da, ilerleyen süreçte ticaret savaşlarına ilişkin gelişmeler ve Çin varlıklarının seyri yakından izlenmeye devam edilecek. Ticaret savaşına yönelik endişelerin tekrar artış kaydetmesi ve yeni hamlelerin gelmesi durumunda Çin Yuanı’nı desteklemek için atılan bu adımın yeterli olmadığı görülebilir.